Co warto zachować w pamięci

Poniższe kalendarium przedstawia najważniejsze momenty i fakty z 40 lat działalności Amnesty International, największej obecnie organizacji broniącej praw człowieka.

"Zawsze byliśmy w stanie stwierdzić kiedy mają miejsce protesty na całym świecie - dostawaliśmy wtedy więcej jedzenia, bito nas jakby mniej. Listy z zagranicy były tłumaczone i przekazywane od celi do celi. Ale kiedy przestaliśmy je dostawać - represje i złe jedzenie powracały".

Uwolniony więzień sumienia, Wietnam

"Byłem na skraju całkowitego załamania i desperacji zanim poznałem was - wy daliście mi siłę i odwagę by iść do przodu"

Krewny uwolnionego więźnia sumienia, Swaziland

: "Zapomniani więźniowie" - The Observer, 28 maja 1961 r.

1961

28 maja brytyjski prawnik, Peter Benenson, zamieścił w londyńskim tygodniku The Observer Apel o Amnestię ’61 pod historycznym już tytułem “Zapomniani więźniowie”. Bodźcem do napisania tego artykułu, który zapoczątkował powstanie światowego ruchu na rzecz obrony uniwersalnych praw człowieka, było uwięzienie dwóch portugalskich studentek za wzniesienie przez nich toastu “Za wolność!”. Artykuł Benensona ukazał się dzień później w znanych pismach w kilku stolicach Europy. Taka była geneza Amnesty International.

W lipcu tego roku, na międzynarodowym spotkaniu grona osób, które zainteresowały się inicjatywą Benensona – z Belgii, Francji, Irlandii, Niemiec Zachodnich, Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii i Włoch - zapadła decyzja o powołaniu “międzynarodowego ruchu na rzecz obrony wolności wyrażania opinii i wyznawania religii”.

W londyńskiej dzielnicy Mitre Court zostaje otwarte biuro i biblioteka. Powstaje "Sieć Trójek" - każda grupa AI zajmuje się trzema więźniami z różnych rejonów geograficznych i politycznych, podkreślając tym samym bezstronność swej działalności.

Pierwsze grupy AI powstają w Wielkiej Brytanii, RFN, Holandii, Francji, Włoszech i Szwajcarii.

10 grudnia, w Dniu Praw Człowieka, zostaje zapalona pierwsza świeczka AI - wydarzenie ma miejsce w kościele St-Martins-in-the-Fields w Londynie.

: Peter Benenson - założyciel AI (zdjęcie z 1998 r.)

1962

W styczniu nowy ruch wysyła pierwszą misję w obronie praw człowieka – do Ghany, wkrótce później – do Czechosłowacji (w obronie więźnia sumienia, arcybiskupa Josefa Berana), a następnie do Portugalii i NRD.

Zostaje ustanowiony Fundusz Więźniów Sumienia, który ma zapewnić pomoc więźniom i członkom ich rodzin. Ukazuje się pierwszy Raport Roczny (na lata 1961/62)

70 grup w siedmiu krajach bierze w swoją obronę łącznie 210 więźniów. W Bibliotece Więźniów Sumienia znajduje się już 1,200 udokumentowanych spraw.

Wydatki z pierwszego roku działalności wyniosły £6,040.

Powstają nowe grupy AI - w Norwegii, Szwecji, Danii, Belgii, Grecjii, Australii, Irlandii i Stanach Zjednoczonych.

Na konferencji w Belgii wszystkie grupy decydują o utworzeniu stałej organizacji, znanej pod nazwą "Amnesty International".

AI wysyła swego obserwatora na proces Nelsona Mandeli.

: Drzwi do pierwszego biura Petera Benensona

1963

Amnesty International liczy już 350 grup.

Z całkowitej liczby 770 więźniów, wziętych w obronę w przeciągu dwóch lat, wolność odzyskało 140.

Organizacja rozbudowuje swoją strukturę:

Zostaje utworzony Międzynarodowy Komitete Wykonawczy (IEC), na którego czele staje Sean MacBride - Irlandczyk, walczący o prawa człowieka.

W Londynie powstaje również Międzynarodowy Sekretariat (siedziba AI).

Biuro Badawcze (Research Bureau) - złożone z wolontariuszy - ma na celu śledzenie sytuacji więźniów w poszczególnych krajach i przygotowywanie odpowiednih dokumentów.

1964

Peter Benenson - dotychczas sekretarz w IEC - zostaje wybrany pierwszym prezesem AI.

Liczba więźniów, których organizacja postanowiła wziąć pod swoje skrzydła, urosła do 1,367. Wolność odzyskało 329 z nich.

AI zrzesza 360 grup w 14 krajach.

W sierpniu organizacja otrzymuje status konsultacyjny przy Organizacji Narodów Zjednoczonych.

: Członkowie japońskiego oddziału AI piszą listy i pocztówki dla więźniów sumienia na całym świecie.

1965

AI wydaje swe pierwsze raporty. Trzy wydane jednocześnie publikacje dotyczą sytuacji w więzieniach w Portugalii, Południowej Afryce i Rumunii.

Organizacja otrzymuje status konsultacyjny przy Radzie Europy.

Rozpoczyna się comiesięczne wysyłanie pocztówek dla więźniów sumienia.

Amnesty International wspiera wydanie przez Organizację Narodów Zjednoczonych rezolucji na rzecz zawieszenia, a w przyszłości zniesienia, kary śmierci wymierzanej za działalność polityczną prowadzoną w czasie pokoju.

1966

Peter Benenson wycofuje się z codziennej działalności w Amnesty International, a funkcję jej prezesa przejmuje Eric Baker.

Od początku swego istnienia, Amnesty International uwolniła już tysiąc więźniów.

: Kardynał Josef Beran - jeden z pierwszych więźniów sumienia - zapala świecę AI podczas ceremonii w Rzymie.

1967

W 18 krajach istnieje już 550 grup.

Amnesty International walczy o uwolnienie 2 tys. więźniów w 63 krajach. W ciągu całego roku udało się przywrócić wolność 293 osobom.

1968

Martin Ennals zostaje mianowany Sekretarzem Generalnym AI.

Pierwszy Tydzień AI - Tydzień Więźniów Sumienia, zostaje ogłoszony w listopadzie.

1969

W styczniu, Amnesty International otrzymuje status konsultacyjny przy UNESCO.

Od początku swej działalności, AI wzięła pod swą opiekę 4 tys. więźniów, połowa z nich odzyskała wolność.

W 21 krajach istnieje 640 grup.

: Martin Ennals - pierwszy Sekretarz Generalny AI (na stanowisku pozostał do 1980 r.)

1970

Przez cały rok, wolność odzyskało 520 więźniów.

W 27 krajach zostało utworzonych łącznie 850 grup.

1971

10. rocznica powstania AI wzbudza olbrzymie zainteresowanie prasy, radia i telewizji na całym świecie.

W ciągu całego roku wolność odzyskało 700 więźniów (z ogólnej liczby 1,050 nowych przypadków, którymi zajęła się organizacja).

: Karykatura ilustrująca walkę AI na rzecz praw człowieka i więźniów sumienia, którzy dzięki organizacji nie są już "zapomniani".

1972

AI rozpoczęła pierwszą światową kampanię na rzecz zakazu stosowania tortur.

AI otrzymała status konsultacyjny przy Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka powołanej prze Organizację Państw Amerykańskich.

Organizacja zajęła się 1,271 nowych spraw, doprowadzając do uwolnienia 727 więźniów.

: Profesor Luiz Basilio Rossi - to w jego imieniu została ogłoszona pierwsza Pilna Akcja.

1973

19 marca AI wydała swą pierwszą Pilną Akcję, w sprawie brazylijskiego profesora Luiza Basilio Rossi, aresztowanego z przyczyn politycznych. Luiz po swoim uwolnieniu stwierdził, że wsparcie ze strony AI było dla niego kluczowe: "Wiedziałem, że moja sprawa zyskała duży rozgłos. Wiedziałem również, że dzięki temu nie mogli mnie już zabić.

Z ogólnej liczby 1,580 nowych więźniów, 842 odzyskało wolność.

Nowym reżim w Chile zezwalił trzyosobowej misji AI na przeprowadzenie dochodzenia na miejscu, w związku z oskarżeniami o masowe łamanie praw człowieka.

Zgromadzenie Ogólne ONZ jednogłośnie przyjęło rezolucję formalnie potępiającą stosowanie tortur, której powstanie zostało zainicjowane przez AI. Zgromadzenie wzywa również wszystkie rządy, aby stały się stroną dotychczas istniejących instrumentów, zakazujących okrutnej praktyki stosowania tortur.

Presja, jaką na mnie wywierano zmniejszyłą się, a warunki, w jakich byłem więziony uległy poprawie". Żona uwolnionego profesora została później jednym z założycieli brazylijskiego zespołu AI zrzeszającego lekarzy.

: Tysiące osób "zaginęło" w trakcie rządów Pinocheta w Chile. 11 września 1974 r., AI wydaje raport, potępiający nadużycia praw człowieka w tym kraju.

1974

W październiku, Sean McBride (Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Wykonawczego) otrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla w uznaniu życiowych osiągnieć w swej pracy na rzecz praw człowieka.

W pierwszą rocznicę wojskowego zamachu stanu w Chile, AI publikuje 11 września raport opisujący polityczne prześladowania, egzekucje i tortury w Chile Pinocheta. Raport ukazał się tuż po przeprowadzeniu misji fact-finding, która przyczyniła się do wykrycia wielu nadużyć.

W czerwcu, AI otrzymuje Pamiątkową Nagrodę im. Daga Hammarskjold, przyznaną przez Komitet Amerykańskich Weteranów.

AI walczy o 1,867 nowych więźniów. Udaje się uwolnić 1,059 osób.

Po Spotkaniu Rady Międzynarodowej (ICM) w miejscowości Askov w Danii, Sean MacBride przestaje być przewodniczącym Międzynarodowego Komitetu Wykonawczego. IEC rozszerza za to swój skład z siedmiu do dziewięciu członków. W skład Komitetu wchodzi były więzień sumienia - Mumtaz Soysal z Turcji, stając się pierwszym więźniem sumienia wybranym do Komitetu.

IEC uznaje pierwszą w historii grupę AI w Związku Radzieckim.

: Członkowie AI przeprowadzają pokojową demonstrację na ulicach Hamburga, w proteście przeciw łamaniu praw człowieka przez rząd w Argentynie.

1975

Narody Zjednoczone jednogłośnie przyjmują Deklarację Przeciwko Torturom.

Amnesty International liczy już 1,592 grup w 33 krajach i 70 tys. indywidualnych członków w 65 krajach.

Organizacja podejmuje walkę o uwolnienie 2,458 nowych więźniów. 1,403 osób odzyskuje wolność.

1976

Pierwszy z serii koncertów "Secret Policeman's Ball" z Johnem Cleese'em i grupą Monty Pythona. Następne miały miejsce w 1977, 1978, 1981 i 1987, a udział w nich brali inni sławni komicy i muzycy, tacy jak Peter Gabriel, Duran Duran, Mark Knopfler, Bob Geldolf, Eric Clapton, Phil Collins i inni. Innowacyjne i pionierskie wydarzenia charytatywne odnoszą sukces, przecierając szlaki dla olbrzymich imprez organizowanych w skali międzynarodowej, takich jak 'Live Aid'.

W lutym, AI rozpoczyna światową kampanię przeciwko torturom w Urugwaju.

W listopadzie, organizacja przygotowuje listę 167 uwięzionych działaczy związków zawodowych z 16 krajów.

: W 1977 r. Amnesty International otrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla.

1977

Dzięki swej walce o poszanowanie i ochronę praw człowieka, Amnesty International otrzymuje w listopadzie Pokojową Nagrodę Nobla za "wkład w umacnianie podstaw wolności, sprawiedliwości, a tym samym pokoju na całym świecie". Przyznanie Nagrody ma miejsce w Oslo, pod koniec ogłoszonego przez Amnesty "roku więźniów sumienia". Zbiega się również z Dniem Praw Człowieka.

Równocześnie Organizacja wdraża światowe akcje na rzecz obrony praw człowieka w Afryce Południowej (powtórnie), Pakistanie, Paragwaju i Tanzanii.

: Krewni i znajomi osób, które "zaginęły" po zamachu stanu gen.Videla protestują przeciwko łamaniu praw człowieka w Argentynie.

1978

Amnesty International otrzymuje Nagrodę Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych za “szczególny wkład w obronę praw człowieka”.

1979

Amnesty International publikuje listę 2665 osób, które “zaginęły” w Argentynie po zamachu stanu dokonanym przez gen. Videla.

: Thomas Hammarberg - nowy Sekretarz Generalny organizacji (drugi z lewej).

1980

Amnesty International wdraża światowe akcje na rzecz obrony praw człowieka w Korei Południowej, Kostaryce i Turcji.

Funkcję Sekretarza Generalnego AI przejmuje Thomas Hammarberg.

: W 20. rocznicę powstania Amnesty International, założyciel organizacji Petere Benenson zapala oryginalną amnestyjną świecę.

1981

Amnesty International ogłasza pierwszą światową kampanię przeciwko karze śmierci.

28 maja w Londynie zapłonęło tysiące świec dla przypomnienia 20. rocznicy zaistnienia Organizacji.

1982

10 grudnia, w Dniu Praw Człowieka, AI ogłasza apel o powszechną amnestię dla wszystkich więźniów sumienia. Rok później apel ten przekazany został Organizacji Narodów Zjednoczonych z podpisami ponad miliona osób.

Amnesty International ogłasza światowa kampanię przeciwko porwaniom i “zaginięciom”.

1983

Amnesty International publikuje specjalny raport na temat zabójstw politycznych popełnianych na zlecenie rządów

: Gazety na całym świecie informują o nowej kampanii AI skierowanej przeciwko stosowaniu tortur.

1984

Amnesty International rozpoczyna drugą Kampanię Przeciwko Torturom, przygotowując 12-punktowy plan, mający doprowadzić do załkowitego zakazu stosowania tortur.

10 grudnia - w Dzień Praw Człowieka - Narody Zjednoczone przyjmują Konwencję Przeciwko Torturom.

: Grupa peruqiańskich kobiet czyta briefing dotyczący ich kraju, przygotowany przez AI.

1985

Amnesty International publikuje pierwszy pakiet edukacyjny “Nauczanie i uczenie się praw człowieka”.

Obradująca w Helsinkach Międzynarodowa Rada AI podejmuje decyzję o włączeniu do mandatu Amnesty International pracy na rzecz uchodźców.

Z końcem roku działa 3433 grup AI w 50 krajach, a Organizacja skupia ponad 500 000 członków, donatorów i sympatyków.

: Komora egzekucyjna w Więzieniu Stanowym na Florydzie, przystosowana do wykonywania egzekucji poprzez wstrzyknięcie śmiertelnego zastrzyku.

1986

W 25. rocznicę swego zaistnienia Amnesty International ogłasza drugą światową kampanię na rzecz powszechnej obrony praw człowieka.

Amerykańska Sekcja AI organizuje wielki koncert rockowy “Spisek na rzecz Nadziei”, w którym wystąpiły między innymi zespoły U2, Sting, Peter Gabriel, Bryan Adams, Lou Reed, The Neville Brothers.

Równocześnie Organizacja wdraża światowe akcje na rzecz obrony praw człowieka w Afganistanie i w Chile

Funkcję Sekretarza Generalnego AI przejmuje Ian Martin.

1987

AI donosi, że stosowanie kary śmierci w Stanach Zjednoczonych stoi w sprzeczności z międzynarodowymi porozumieniami, jest motywowane względami rasistowskimi, decyzje o jej zastosowaniu zapadają arbitralnie.

: Grupa kobiet w Gwatemali czeka w kolejce do delegacji AI, chcąc opowiedzieć o swoich losach.

1988

Amnesty International ogłasza drugą światową kampanie przeciwko karze śmierci.

Równocześnie Organizacja wdraża światową akcję przeciwko łamaniu praw człowieka w Brazylii i Chile (powtórnie).

Przez 19 miast w 15. krajach przebiega trasa koncertowa pod hasłem “Prawa Człowieka Teraz!” ("Human Rights Now!")- w koncertach wzięli udział między innymi Sting i Bruce Springsteen. Relację z tych koncertów, nadaną 10 grudnia, w Dniu Praw Człowieka, dla upamiętnienia 40. rocznicy proklamowania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, obejrzało miliony ludzi. W wyniku tej akcji w wielu krajach znacznie wzrosła liczba członków Amnesty International.

1989

AI publikuje podstawowe studium na temat kary śmierci “Kiedy państwo zabija”.

: Członkowie AI w Belgii świętują 30. rocznicę powstania ich organizacji. Każda z 529 trzymanych przez nich sylwetek ludzkich naturalnej wielkości reprezentuje inne nadużycie praw człowieka.

1990

Amnesty International wdraża światową akcję przeciwko łamaniu praw człowieka w Mianmarze (Birma) i Sri Lance (powtórnie).

Z końcem roku działa ponad 6000 grup AI w 70 krajach, a Organizacja skupia ponad 700.000 członków w 150 krajach.

1991

W 30. rocznicę powstania Amnesty International ogłasza trzecią światową kampanię na rzecz powszechnej obrony praw człowieka pod hasłem “Nie będzie więcej usprawiedliwienia”.

Organizacja wdraża światowe akcje przeciwko łamaniu praw człowieka w Federacyjnej Republice Jugosławii i w Peru.

Międzynarodowa Rada AI obradująca w Yokohamie zobowiązuje Organizację do promowania wszystkich praw zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i podejmuje decyzję o włączeniu do mandatu Amnesty International działań przeciwko nadużyciom dokonywanym przez zbrojne grupy opozycyjne (obok łamania praw człowieka przez rządy) i o traktowaniu ludzi więzionych za orientację seksualną jako więźniów sumienia.

: Członkowie AI przebrani za uczniów - Tower Bridge, Londyn. Wydarzenie miało miejsce z okazji opublikowania Raportu Rocznego 1992.

1992

Amnesty International ogłasza światową kampanię w obronie praw człowieka łamanych wobec ludności tubylczej w Ameryce Łacińskiej.

Funkcję Sekretarza Generalnego AI przejmuje Pierre Sané z Senegalu.

Z końcem roku liczba członków Organizacji przekroczyła jeden milion.

: Działacze AI demonstrują na Światowej Konferencji Praw Człowieka w Wiedniu, przedstawiając Pilne Akcje z całego świata.

1993

W Wiedniu odbywa się Światowa Konferencja ONZ na rzecz Praw Człowieka, a Amnesty International odgrywa wiodącą rolę w obradach zorganizowanego równolegle Światowego Forum Organizacji Pozarządowych.

Organizacja wdraża światową akcję przeciwko karze śmierci stosowanej w Krajach Bałtyckich i przeciwko łamaniu praw człowieka w Czadzie.

1994

Amnesty International ogłasza światową kampanię przeciwko “zaginięciom” i zbrodniom politycznym pod hasłem “Życie w cieniu kłamstwa”.

Organizacja ogłasza światową akcję przeciwko łamaniu praw człowieka w Bośni-Hercegowinie, w Indonezji – Timorze Wschodnim i w Kolumbii.

: Marsz w stolicy Peru, Limie przeciwko prawom amnestyjnym, mającym doprowadzić do zamknięcia wszelkich spraw w związku z naruszeniami praw człowieka w latach 1980-1995.

1995

Amnesty International prowadzi kampanię przeciwko handlowi narzędzi tortur.

Organizacja wdraża światową akcję przeciwko stosowaniu kary śmierci w krajach byłego Związku Sowieckiego.

W Lubljanie odbywa się kolejne spotkanie Międzynarodowej Rady AI (12 - 20 sierpnia)

: Pierre Sané, Sekretarz Generalny AI, powstrzymywany przez policję przed wejściem do chińskiej ambasady w Bangkoku w celu dostarczenia przedstawicielom ChRL raportu AI na temat naruszeń praw człowieka w ich kraju.

1996

Amnesty International ogłasza światową kampanię przeciwko łamaniu praw człowieka w Chinach pod hasłem “Nikt nie jest bezpieczny”. Równocześnie Organizacja prowadzi światową akcję na rzecz powołania stałego Międzynarodowego Trybunału Karnego i znacznie przyczynia się do powołania przez ONZ takiego trybunału Traktatem Rzymskim w roku 1998.

Organizacja wdraża światową akcję na rzecz obrony praw człowieka w Turcji.

1997

Amnesty International ogłasza światową kampanię w obronie praw uchodźców pod hasłem “Prawa człowieka nie mają granic”.

: Pierre Sané, Sekretarz Generalny AI, przekazuje Kofiemu Annanowi, Sekretarzowi Generalnemu ONZ "wielką księgę" reprezentującą 13 milionów podpisów złożonych z okazji 50. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (Palais de Chaillot, Paryż - 9 XII 1998 r.)

1998

W 50. rocznicę proklamowania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” Amnesty International ogłasza światową kampanię pod hasłem “Spójrz, pomyśl, podpisz” dla jej przypomnienia i na rzecz powtórnego zobowiązania rządów do jej wypełnienia. Pod zobowiązaniem, “...iżby prawa spisane w Powszechnej Deklaracji były przestrzegane wszędzie na świecie” zebranych zostało ponad 13 milionów podpisów, w tym złożonych przez wielu szefów państw i szefów rządów, po czym zobowiązania te przekazane zostały na ręce Sekretarza Generalnego ONZ. W zorganizowanym z tej okazji koncercie w Paryżu wystąpili między innymi Radiohead, Asian Dub Foundation, Alanis Morissette, Bruce Springsteen, Tracy Chapman, Youssou N’Dour, Peter Gabriel. Na uroczystość przybyli najbardziej znani obrońcy praw człowieka, w tym Dalaj Lama.

: Bruce Springsteen podczas paryskiego koncertu z okazji 50. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

Równocześnie Organizacja wdraża (ponownie) światową akcję przeciwko łamaniu praw człowieka w Bośni-Hercegowinie.

16 października w Londynie zostaje aresztowany generał Pinochet na skutek pozwu wniesionego przez Hiszpanię. Pod koniec roku sąd najwyższy Wielkiej Brytanii orzeka, że Generała nie chroni immunitet i że może być sądzony. AI jest stroną w postępowaniach sądowych.

AI rozpoczyna w Stanach Zjednoczonych kampanię "Prawa dla Wszystkich".

: Członkowie AI i wygnańcy z Chile demonstrują na rzecz postawienia gen. Pinocheta przed wymiarem sprawiedliwości.

1999

Postanowienie o ekstradycji Pinocheta, wydane przez brytyjskiego sędziego Ronalda Bartle, jest historycznym krokiem w stronę uznania uniwersalnej jurysdykcji w przypadkach pogwałceń praw człowieka.

Na spotkaniu Międzynarodowej Rady AI w Troii (Portugalia) zapadły decyzje o podjęciu badań na temat wpływu stosunków ekonomicznych na sytuację praw człowieka, o podjęciu prac nad szczególnym statusem międzynarodowym obrońców praw człowieka, o podjęciu wszelkich możliwych działań przeciwko bezkarności sprawców łamania praw człowieka, o wzmożeniu działań na rzecz uchodźców i o zintensyfikowaniu działalności struktur członkowskich Amnesty International.

: Członkowie AI w Londynie promują Kampanię Przeciwko Torturom.

2000

Amnesty International ogłasza trzecią światową Kampanię Przeciwko Torturom pod hasłem “Kres torturom! Dołącz i Ty swój głos...”

Wcześniej Organizacja prowadzi światową kampanię przeciwko łamaniu praw człowieka w Arabii Saudyjskiej.

: Irene Khan - pierwsza kobieta stojąca na czele AI. Stanowisko Sekretarz Generalnej obejmuje w sierpniu 2001 r.

2001

40. rocznica powołania do życia Amnesty International stanowi okazję do podsumowania dotychczasowej działalności Organizacji i sformułowania wyzwań, jakie stoją przed Amnesty International u progu XXI wieku: grupy Amnesty International na całym świecie podejmują akcje na rzecz przyciągnięcia do Organizacji nowych członków.

Po 40 latach w Międzynarodowym Sekretariacie AI w Londynie zarejestrowanych jest ponad 7500 lokalnych grup AI nie licząc kilkunastu tysięcy grup studenckich i szkolnych, a także sieci akcyjnych prowadzących działania na rzecz obrony praw człowieka w określonych regionach świata i w określonych obszarach ich pogwałceń. Grupy i sieci akcyjne AI działają w ponad 100 krajach świata.

W sierpniu, pochodząca z Bangladeszu Irene Khan zostaje wybrana na stanowisko Sekretarz Generalnej AI. Jest pierwszą kobietą i pierwszą muzułmanką stojącą na czele największej na świecie organizacji broniącej praw człowieka. Miesiąc po wyborze mają miejsce tragiczne wydarzenia z 11 września - zadaniem pani Khan staje się poprowadzenie organizacji przez trudne czasy, w których prawa człowieka łamane są zarówno przez nie uznających zasad terrorystów, jak i przez kraje Zachodu w ramach toczonej przez nie "wojny z terroryzmem".

AI otrzymuje nagrodę The Revolution Awards 2001 za “najlepsze wykorzystanie możliwości Internetu w obronie praw człowieka”, w tym za utworzenie znakomitej strony internetowej www.stoptorture.org

: Pracownicy Międzynarodowego Sekretariatu AI w Londynie pod plakatem promującym Kampanię Broń Kontrolowana (2003 r.).

2002

AI rozpoczyna kampanię przeciwko łamaniu praw człowieka w Federacji Rosyjskiej.