Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 19 Ιουνίου 2009
Ξεκάθαρες κουβέντες;
Αν υπάρχει μια ουσία της μεταμοντέρνας εποχής μας -το ξέρω, οι δύο έννοιες αντιφάσκουν- είναι να υποσχόμαστε το καινούργιο, το οποίο τελικά αποδεικνύεται αναπαραγωγή του ισχύοντος, με απώτερο στόχο την επικράτηση.
Κάπως έτσι αντέδρασε ο Αλ. Τσίπρας στην εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, ακολουθώντας την παλιά και δοκιμασμένη μέθοδο των «αστικών» κομμάτων, που οι ηγέτες τους φορούν γραβάτα και δεν καβαλάνε μηχανές. Ητοι, η γραμμή μας ήταν σωστή, αλλά αναλαμβάνω την ευθύνη επειδή επέτρεψα στους εσωκομματικούς αντιπάλους μου να τη θολώσουν. Συνεπώς, δεν αλλάζει, κι εγώ θα φροντίσω την επόμενη φορά να είμαι πιο αυστηρός για να μην επαναληφθούν τα λάθη και οι παραλείψεις, έτσι γενικώς, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι οι περιστάσεις απαιτούν «ξεκάθαρες κουβέντες». Οταν ο Παπανδρέου έλεγε τα ίδια στην κόντρα με τον Βενιζέλο μετά την εκλογική πανωλεθρία του ΠΑΣΟΚ, εμείς μειδιούσαμε. Τώρα καμαρώνουμε την αποφασιστικότητα της ηγετικής ομάδας στην Κουμουνδούρου.
Τι σημαίνει στη σημερινή συγκυρία «ξεκάθαρες κουβέντες»; Νομίζω ότι ένα κείμενο του Αρ. Μπαλτά στην «Αυγή» την επομένη των εκλογών θα μας βοηθήσει να αντιληφθούμε το πρόβλημα. Σχολιάζοντας την ήττα, ο Μπαλτάς ξεκινάει από τη φράση της Τζίνας Πολίτη ότι συντάχθηκε «ανεπιστρεπτί με τις αξίες και τα οράματα του αριστερού συλλογικού υποκειμένου». Το βιβλίο της δεν το έχω διαβάσει ακόμα και συνεπώς δεν ξέρω πώς το εξειδικεύει. Αλλά για τον τρόπο που το παρουσιάζει ο φίλτατος και οξύνους Αριστείδης έχω την εξής ένσταση: είναι μια σαφέστατη δήλωση πίστης σε κάτι απελπιστικά ασαφές, δεδομένου ότι ο καυγάς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ έχει να κάνει με το πώς ορίζουμε αυτό ακριβώς στο οποίο οφείλουμε να είμαστε πιστοί. Διότι όλοι συντάσσονται «ανεπιστρεπτί με τις αξίες και τα οράματα του αριστερού συλλογικού υποκειμένου», όπως το καταλαβαίνουν όμως. Από το μέλος της ΚΟΕ που αρπάζει την κάλπη επειδή η συμμετοχή των φοιτητών στην ψηφοφορία θα συμβάλει στην αμερικανοποίηση του πανεπιστημίου, μέχρι τον Βασίλη Πεσμαζόγλου, που εισηγείται την αποχώρηση των Ανανεωτών και τη συνεργασία τους με τους Οικολόγους.
Δεν ξέρω αν αυτή η κατά Τσίπρα «Βαβυλωνία» οφείλεται κυρίως στην αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να πολιτικοποιήσει την εικόνα του. Ξέρω όμως πως δεν νοείται χώρος δίχως σύνορα. Και τα σύνορα υπάρχουν, μολονότι το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ως άρνησή τους, εν ονόματι μιας υποτιθέμενης πολυφωνίας. Αλλά, στην πράξη, η ανεκτικότητα σταματάει εκεί όπου τελειώνει η Αριστερά, όπως τη φαντάζεται η συγκεκριμένη πλειοψηφία. Η οποία -ιδού το πρόβλημα- αποφεύγει μεν να μας πει σαφώς τι σημαίνει Αριστερά, ενώ εφαρμόζει τη λογική «όσο αριστερότερα τόσο καλύτερα». Κάποτε η ασάφεια άνοιξε τις πόρτες προς το ΠΑΣΟΚ. Σήμερα η περιρρέουσα «αριστερή» ατμόσφαιρα -τα εισαγωγικά δηλούν ότι δεν τους χαρίζω την ιδιότητα- δείχνει ότι στον περίφημο τρίτο πόλο χωράει ακόμα και το σταλινικό ΚΚΕ (πόσες φορές πρέπει να σε φτύσουν για να παραδεχτείς ότι δεν βρέχει;) και οι διάφοροι «ριζοσπάστες», που απορρίπτουν μια έστω μικρή μετακίνηση της χώρας προς τα αριστερά, διότι προέχει η ναρκισσιστική εικόνα του ασυμβίβαστου αγωνιστή που καλλιεργούν για να κερδίσουν τα καλλιστεία της αριστεροσύνης. Οσο για τους Ανανεωτές, από τους οποίους θέλουν μόνο την ψήφο τους, παρά τις κονσερβαρισμένες δηλώσεις ότι δεν περισσεύει κανείς, πολλοί θα χαρούν αν τους αδειάσουν τη γωνιά.
Πώς αλλάζουν οι καιροί! Κάποτε το ζητούμενο ήταν αν κάποιος είχε το θάρρος να δηλώσει αριστερός όταν αντιμετώπιζε την ωμή βία της εθνικοφροσύνης. Σήμερα, με τον καθένα να δηλώνει ατιμωρητί ό,τι θέλει, οι σύντροφοι του ΣΥΡΙΖΑ συναγωνίζονται για το ποιος είναι «πιο αριστερός».
